9 «چون» براي 9 «چرا»

شما هم وقتي چهارزانو جلوي تلويزيون چمباتمه مي زنيد، پاهايتان درد مي گيرد؟ عادت داريد مفاصل دست تان را بشکنيد و از صدايش لذت ببريد؟
اگر پاسخ تان مثبت است، بدانيد که شما تنها نيستيد. ميليوين ها انسان در سراسر دنيا چنين عاداتي دارند و عتلش را هم نمي دانند.

1- چرا بعضي ها از شکاندن مفاصل خودشان و صداي «تق تق» آن لذت مي برند؟

حتماً شما هم در اطرافيان خودتان افرادي را سراغ داريد که همين طور که در مقابل تلويزيون نشسته اند، مفاصل انگشتان دست، پا و يا زانويشان را خم مي کنند و از صداي تلق تلق آن لذت مي برند. دوست داريد بدانيد که چرا مفاصل اين افراد «تق تق» صدا مي کند؟ در بدن انسان در مفاصل خاصي، دو اسخوان درون يک کپسول به يکديگر مي رسند. درون اين کپسول، مايع لغزاننده خاصي وجود دارد که به نام «مايع سينوويال» خوانده مي شود و پر از يک گاز حل نشده است. وقتي شما مفصل تان را مي کشيد، کپسول مفصلي و مايع درون آن را تحت فشار قرار مي دهيد و باعث خروج گاز از درون کپسول مفصل مي شويد. خروج اين گاز است که صداي «تق تق» را ايجاد مي کند. البته دقت کنيد که 15 تا 30 دقيقه طول مي کشد تا اين گاز دوباره جذب مايع درون مفصل انگشتانتان و شنيدن صدا، اين کار را دوباره تکرار مي کنيد. اغلب افراد وقتي مي خواهند احساس راحتي بيشتري کند و تنش و استرس را از خودشان دور کنند، اين عمل را انجام مي دهند.

2- چرا کاهي آن قدر مي خنديم که به گريه مي افتيم؟

گاهي وقتي جوک خنده داري مي شنويد و يا فيلم خنده داري را مي بينيد، آن قدر مي خنديد که در نهايت به گريه مي افتيد. پزشکان اعتقاد دارند که گريه کردن و خنديدن دو واکنش فيزيولوژيک نزديک به هم هستند. وقتي گريه مي کنيم و وقتي مي خنديم در هر و حالت، در شرايط روحي فوق العاده اي قرار داريم. اشک ريختن در اين حالت به صورت خودکار به شما کمک مي کند که شرايط خوشحالي و لذت شديد و يا غم و اندوه تان خودتان را کنترل کنيد و از استرس رواني تان بکاهيد.

3- چرا بعضي ها «سرمايي» هستند؟

اگر سرمايي باشيد، حتماً دوست داريد بدانيد که چرا وقتي هوا براي بقيه مناسب است، شما احساس سرما مي کنيد. تنظيم درجه حرارت بدنش به وسيله غده هيپوتالاموس انجام مي شود که وقتي هوا گرم است، درجه حرارت بدن شما را کاهش داده و وقتي هوا سرد است درجه حرارت بدن شما را افزايش مي دهد ولي اگر شما غالباً احساس سرما مي کنيد، بايد اختلال را در جايي ديگر از بدن تان جستجو کنيد. کساني که دچار کم خوني هستند، ممکن است احساس سرما کنند. از طرف ديگر اگر شما دچار کم کاري غده تيروييد باشيد، به دليل کاهش متابوليسم بدن تان ممکن است هميشه احساس سرما کنيد. کاهش فشار خون هم شما را سرمايي مي کند. توصيه متخصصان به سرمايي ها اين است از گوشت قرمز و حبوبات و سبزيجات استفاده کنند و کافئين کمتري هم مصرف کنند.

4- چرا دست و پايتان خواب مي رود؟

اين اتفاق «پارستزي» يا بي حسي و گز گز دست و پا ناميده مي شو. علتش هم توقف جريان خون در رگ هايي است که خون را به اعصاب پاي شما مي رسانند. اگر شما روي پايتان و دست تان بخوابيد و فشار آوريد، باعث اختلال در جريان خون به سمت اعصاب پايتان مي شويد و اين اعصاب هم سينگنال هايي به سمت مغز شما نمي فرستند بنابراين احساس مي کنيد پاي شما خواب رفته است. معمولاً دست، پا وگردن خواب مي روند. شما به آساني با تغيير دادن موقعيت بدن تان مي توانيد راه جريان خون و انتقال پيام عصبي به مغزتان را باز کنيد.

5- چرا با پوست کندن پياز، اشک مي ريزيم؟

وقتي شما با يک چاقوي تيز پياز را مي بريد، در واقع سلول هاي پياز را پاره مي کنيد. پاره کردن سلول ها باعث آزاد شدن يک آنزيم گازي به خصوص به نام «پروپنتيل سولف اکسايد» مي شود. وقتي اين گاز به چشمان شما مي رسد، باعث توليد اسيدي به نام «اسيد سولفوريک» مي شود که البته اين اسيد رقيق است. همين اسيد رقيق باعث تحريک چشمان شما مي شود. در همين لحظات مغز به غدد اشکي چشمان شما دستور مي دهد که اشک بيشتري توليد کنند که تا حد ممکن اين اسيد را در چشمان شما رقيق کنند و اثر آن را از بين ببرند. بنابراين، همين اتفاقات جالب، پشت صحنه اشک ريختن شما با پوست کندن پياز است. براي اينکه کمتر اشک تان هنگام پياز پوست کندن دربيايد، بهتر است پيش از پوست کندن آن، پياز را در فريزر کمي خنک کنيد. پايين آمدن درجه حرارت پياز باعث مي شود که گاز آن ديرتر آزاد شود. فراموش نکنيد بيشترين آنزيم هاي گازدار در قاعده پياز وجود دارند.، بنابراين ، اين بخش از پياز را دست آخر خرد کنيد.

6- چرا گوش هاي ما با بالا رفتن سن مان بزرگ تر مي شوند؟

بله، درست است. گوش خارجي شما با بالا رفتن سن تان بزرگ تر مي شود حتي هنگامي که سن رشد شما به پايان رسيده است. محققان همچنين مي گويند گوش آقايان بيش از بانوان بزرگ مي شود. اما گوش داخلي ومجراي شنوايي که با استخوان احاطه شده اند، اصلاً با بالا رفتن سن برزگ تر نمي شوند.

7- چرا گاهي موهاي تن مان سيخ مي شود؟

حتماً براي شما هم پيش آمده است که وقتي مي ترسيد و يا سردتان مي شود، موهاي تن تان سيخ شود؟ عتلش اين است که در قاعده موهاي بدن شما، ماهيچه هاي ظريفي وجود دارند که وقتي مي ترسيد يا سردتان مي شود، منقبض شده و موهاي تن را سيخ مي کنند. در اين حالت لايه اي از هوا که بين موهاي خوابيده قرار دارد، خارج شده و شما با از دست دادن عايق هوايي بدنتان احساس سرما مي کنيد. راه حلش هم اين است که در موقعيت هاي استرس زا آرمش خودتان را حفظ کنيد و در هواي سرد خوب لباس بپوشيد تا اين ماهيچه ها کمتر منقبض شوند.

8- چرا گاهي پلک مان مي پرد؟

پيش آمده ناگهان پلک بالا و يا پايين چشمان شما شروع به پريدن کند؟ البته بيشترين اتفاق براي پلک پايين شما مي افتد تا پلک بالايتان. خستگي، استرس و مصرف زياد کافئين از دلايل اصلي پريدن پلک است. البته حساسيت و تغذيه نامناسب را هم به عنوان دلايل ديگر اين پديده مي داند. معمولاً پرش پلک خود به خود به وجود مي آيد و خود به خود هم از بين مي رود. براي اينکه پرش چشمانتان را متوقف کنيد، کافي است قاعده کف دست تان را روي پلک تان بگذاريد و بهتر است شب ها هم خوب استراحت کنيد.

9- چرا وقتي در تاريکي رانندگي مي کنيد، دور چراغ ها يک هاله نوراني مي بينيد؟

اين يک خطاي بينايي است ولي خيالت تان آسوده باشد. خيلي از افراد اين هاله نور را در اطراف چراغ اتومبيل ها و لامپ هاي خيابان مي بينند. علتش هم اين است که در طول روز که نور بيشتر است، مردمک چشم تنگ مي شود تا نور کمتري وارد چشمان شما شود ولي در طول تاريکي شب، مردمک گشاد مي شود تا نور بيشتري را از محيط براي ديدن اشيا دريافت کند. وقتي شما در اين حالت به نور چراغ نگاه مي کنيد، اين نورهاي اضافي که وارد چشمان شما مي شوند نمي تواندد در مرکز عدسي چشمان شما جمع شوند و به همين دليل هاله اي از نور در اطراف تصوير چراغ در چشمانتان مي بينيد. البته اگر شما در طول روز هم اين حالت را داريد، ممکن است عدسي چشمان شما کدر شده باشد که نشانه آب مرواريد است.
منبع: روزنامه سلامت - ش 229 /س